13. “Lối xưa xe ngựa hồn thu thảo” (Hồi ký của một cựu học sinh trường dòng)

Sau hơn 23 năm sống ở xứ người, tôi đưa vợ con tôi về Việt Nam thăm nhà, cho hai thằng con của chúng tôi biết quê cha đất tổ, bà con thân thuộc.

Trên chuyến bay Cathay Pacific từ Hồng kông về Sài gòn mỗi hành khách chúng tôi được tặng một giấy chứng nhận đã đáp một trong những chuyến bay cuối cùng rời phi trường Kai Tak. Kể từ ngày mai phi trường này sẽ vĩnh viễn đóng cửa, thay thế bởi một phi trường mới, tối tân hơn. Hôm ấy là ngày 5 tháng 7, 1998. Tôi cám ơn cô tiếp viên và nói tiếp:

“Hôm nay cũng là một ngày đặc biệt của gia đình chúng tôi.”

Cô tiếp viên cười thật niềm nở:

“Để tôi đoán xem. A ... hôm nay là ngày đầu tiên gia đình ông bà trở về Việt Nam?”

Tôi gật đầu, trả lời:

“Đúng, cô nói đúng nhưng chỉ đúng có phân nửa mà thôi.”

Rồi tôi vò đầu Lực, thằng con trai thứ hai của tôi đang ngồi ghế kế bên.

“Hôm nay cũng là ngày sinh nhật của Lực, con của chúng tôi. Cathay Pacific có gì đặc biệt cho nó không?”

Cô tiếp viên bắt tay chúc mừng Lực, rồi cô nói cô sẽ hỏi viên phi công trưởng chuyến bay.

Khi máy bay chuẩn bị đáp xuống phi trường Tân Sơn Nhứt, cô tiếp viên đến hàng ghế của chúng tôi và nói nếu tôi cho phép, Lực có thể ngồi trong cockpit (phòng lái) cùng với phi hành đoàn để xem phi cơ hạ cánh. Đó là món quà sinh nhật của Cathay Pacific. Nhìn gương mặt rạng rở của con, tôi quên hết những hiểm nguy có thể xảy ra trong lúc hạ cánh và gật đầu chấp thuận.

Hôm ấy Lực tròn 16 tuổi, còn tôi năm 16 tuổi tôi rời khỏi mái trường Mossard. Nhìn phong cảnh Việt nam từ cửa sổ phi cơ tôi bỗng nhớ đến những buổi chiều Mossard năm xưa. Hầu hết các buổi chiều, sau những trận bóng tròn bạn bè chúng tôi thường hay ngồi nghỉ mệt và tán dóc ngay tại sân, chờ đến giờ chuông reo đi tắm. Thỉnh thoảng trên bầu trời Mossard có một chiếc máy bay hàng không dân sự hai động cơ phản lực sau đuôi, hình như là chiếc Caravelle, bay ngang, từ từ hạ cao độ trực chỉ hướng Sài gòn. Và, trăm lần như một tôi ước ao ngày nào mình cũng được ngồi trên chiếc phi cơ để bay đến những phương trời xa lạ.

 Nghĩ đến đó, tôi vội nhìn qua cửa sổ, biết đâu mình đang bay ngang qua Mossard, chắc cũng không khó nhận ra vì Mossard có ba ngôi nhà lầu, một sân bóng tròn, ba sân bóng rổ, bốn sân bóng chuyền và một piscine, không kể Đệ Tử Viện. Nhưng đất trời mênh mông “biết mô mà tìm!”

Tôi nhắm mắt lại. Hình ảnh ngày cuối cùng tôi rời Việt nam bỗng hiện ra. Khi chiếc Chinook chở đám người di tản chúng tôi vụt lên khỏi sân thượng tòa Đại sứ Hoa kỳ, tôi cố gắng ghi lại những hình ảnh cuối cùng của Việt Nam xuyên qua bóng đen của người lính Thủy quân Lục chiến Mỹ đang ghìm khẩu đại liên, mũi chúi xuống cửa sổ máy bay trực thăng. Đó là hình ảnh hàng ngàn người trong và ngoài khuôn viên tòa Đại sứ. Kế đến là nóc nhà thờ Đức Bà. Khi ấy, trời còn tối, tôi cố gắng nhưng không thấy được mái trường Taberd. Đồng hồ trên tay tôi chỉ 3 giờ 45. Hôm ấy là ngày 30 tháng 4, 1975.

Phi cơ chạm đất. Tôi giật mình, vẫn không ngờ mình đã trở về quê hương.

Rời phi trường Tân Sơn Nhứt chúng tôi về Tây Ninh ngay hôm ấy. Viếng mồ mả Ông Bà, thăm bà con thân thuộc xong, tôi muốn đưa hai con của tôi đi thăm ngôi trường Tiểu học Tây Ninh năm xưa, nơi tôi lần đầu tiên cắp sách đến trường. Nhưng điều này không thực hiện được. Nơi ấy bây giờ là vùng cấm địa, trực thuộc văn phòng tỉnh ủy.

Mấy hôm sau đi Sài gòn, tôi bao taxi chạy khắp nẻo đường thành phố, chỉ cho con tôi biết những nơi tôi đã có những dấu vết kỷ niệm.

Ghé trường Taberd, ngôi trường xưa còn đó nhưng đã trở thành một trường sư phạm, không còn bóng dáng những chiếc áo dòng đen. Tôi biểu cậu lái taxi đưa chúng tôi lên Thủ đức. Đến Mossard tôi đứng ngoài nhìn vào trường, lòng buồn vô hạn. Trường cũ của tôi bây giờ mang một cái tên dài thòng, lạ hoắc. Bảng tên Mossard không còn trên trụ cổng nữa.

(Ghi chú: Bản tên trường bị cạy bỏ sau 1975. Anh Nguyễn Thanh Dũng (RIP), một cựu học sinh Mossard lượm cất giữ. Ảnh do hai cựu học sinh Nguyễn Quốc Dũng và Hoàng Anh Tuấn cung cấp cho www.lasanmossard.org)

Hôm sau, tôi có đi gặp Đáng, một bạn cũ Mossard, để hỏi thăm các frères giờ ở đâu. Đáng cho tôi biết người ta chừa cho các thầy một cái chái để ở, ngày xưa là nơi gởi xe của học sinh. Đáng cùng cha con chúng tôi đón taxi trở lại Taberd. Tôi gặp lại vị thầy cũ là frère François. Mừng mừng tủi tủi, hỏi thăm nhau tôi mới biết sau 1975 thầy bị “đại nạn” năm năm cùng với vài thầy Mossard khác, các thầy Julien và Vincent đã về với Chúa, riêng thầy Jules và thầy Salomon (khi ấy tuổi gần 90) đang sống ẩn dật tại Ban Mê Thuột. Thầy François cẩn thận ghi cho tôi địa chỉ và tôi hẹn với lòng mình lần tới về Việt Nam tôi sẽ đi Ban Mê Thuột thăm quí thầy.

Với Papa François, Tết Nhâm Thìn 2012

tại nhà hưu dưỡng Mai Thôn

Khi chia tay cùng vị thầy cũ, chạnh lòng tôi nhớ đến bài thơ của Bà Huyện Thanh Quan ngày xưa tôi học với thầy Mừng ở Mossard:

...

Lối xưa xe ngựa hồn thu thảo,

Nền cũ lâu đài bóng tịch dương,

...

Cảnh đấy người đây luống đoạn trường.

đàoanhdũng
www.lasanmossard.org


(Xem tiếp)

Hân hạnh đón nhận những lời bình luận dễ thương của bạn.