6. Ăn chay trong lòng (Hồi ký của một cựu học sinh trường dòng)

Xong lớp 7è Spéciale, năm sau tôi lên lớp 6è Préparatoire (lớp 6 dự bị) do thầy Eugène làm titulaire. Chương trình học vẫn đặt nặng Français và Arithmétique. Thầy Eugène dạy Français, thầy Triêm dạy Arithmétique. Như mọi lớp ở Mossard, mỗi sáng chúng tôi có nửa giờ học Giáo lý.

Năm ấy, vào lớp mới, tôi nhận thấy thầy Eugène có một lối dạy học mới lạ tôi chưa từng biết. Mười mấy năm sau, tôi có cơ duyên làm thầy giáo trong khi chưa qua một khóa sư phạm nào. Tôi đã áp dụng cách của thầy, vậy mà khá hữu hiệu. Phương pháp đó là đầu tháng thầy cho một bài thi, rồi căn cứ vào điểm thi thầy sắp hạng chỗ ngồi cho học sinh trong lớp của thầy. Học sinh nhiều điểm nhất ngồi ghế số một. Trong lớp, thầy đặt câu hỏi cho bất cứ học sinh nào. Nếu trò nào trả lời sai, thầy hỏi trò kế tiếp. Trò nào trả lời đúng được quyền lấy ghế của trò trả lời sai. Cuối tháng thầy tính điểm theo thứ tự chỗ ngồi của học sinh. Nhờ vậy mà học sinh phải luôn chăm chú theo dõi bài giảng của thầy trong lớp. Bây giờ nghĩ lại tôi thấy cách này hơi “ác” với học sinh. Suốt một giờ đồng hồ phải tranh đua, cận lực, để trọn tâm trí vào việc học hành thì còn gì là tuổi thơ!

Mùa chay năm ấy tôi có một kỷ niệm khá lý thú với thầy Eugène. Trong giờ Giáo lý thầy giảng về việc ăn chay và biểu chúng tôi viết cảm tưởng của mình về việc này.

Mùa chay năm trước thầy Nivard đã có giảng về sự ăn chay và dạy cho chúng tôi một danh từ mới là jeûne (chay lạt) cùng với cách phát âm từ ngữ ấy. Kỳ nghỉ hè vừa qua tôi đi học thêm Pháp văn với bác của tôi như đã nói ở đoạn trên. Khi giảng bài bác tôi có thói quen hay dùng một từ ngữ mới để giảng rộng ra, như tỉnh từ, trạng từ của nó, chữ đồng nghĩa, phản nghĩa ... là gì. Một hôm bác giảng về tỉnh từ jeune (trẻ trung) và hỏi trong lớp có trò nào biết một danh từ viết giống như chữ jeune, nhưng có dấu mũ trên mẫu tự u và nó có nghĩa là gì. Lẽ dĩ nhiên trong lớp chỉ có một mình tôi biết danh từ này. Bác tôi cũng có tánh hay đùa cợt chuyện tu hành nên bác dạy thêm rằng ăn chay mà nấu các món ăn có hình thù như con tôm, con cá, con gà, con vịt là không phải ăn chay. Bác nói,  ăn chay mình phải biết ăn chay trong lòng, Tây nó gọi là “Le jeûne de l’âme.”

Hôm ấy làm bài Giáo lý tôi nhớ lại câu chuyện ăn chay bác tôi đã kể nên viết ra y chang như vậy và nộp bài cho thầy Eugène. Giờ Giáo lý hôm sau, thầy biểu tôi đứng lên giải thích cho cả lớp biết ăn chay trong lòng nghĩa là gì. Lẽ tất nhiên tôi chỉ biết nói trong lúc ăn chay ta không được tơ tưởng đến thịt heo, thịt bò. Thầy Eugène dùng câu trả lời của tôi giảng nghĩa thêm rằng ăn chay trong lòng còn có nghĩa là chúng ta không nghĩ xấu, không có những hành động, lời nói xấu. Hôm nay kể lại kỷ niệm xưa này tôi không hiểu thầy Eugène nghĩ gì về đứa học trò của thầy, mới có 11 tuổi đã biết nói đến chuyện ăn chay trong lòng!

Tôi nghe nói sau 1975 thầy Eugène vượt biên thành công và thầy tình nguyện phục vụ giáo dục tại một xứ Phi châu xa xôi, nghèo đói nào đó. Hiện nay chắc thầy đã về hưu. Ôi, cao quí thay một đời tận hiến!

đàoanhdũng
       www.lasanmossard.org


(Xem tiếp)
Hân hạnh đón nhận những lời bình luận dễ thương của bạn.